بشر از دیرباز تا به الان دنبال راهکارهایی برای پیشرفت و راحتی جوامع بوده است. و یکی از چالش های پیش روی آنها، تامین آب تمیز و استفاده از آن در روستا و شهرها بوده است. در گذشته های دور مردم سعی میکردند جایی ساکن شوند که آب وجود داشته باشد ولی با وجود آب به دلیل نبود تمیزی آب و سیستم های بهداشتی، مردم و یا بچه ها مریض شده و یا فوت میکردند. به همین دلیل انسان ها سعی کردند تا راهی را پیدا کنند که مانع از شیوع بیماری و مرگ و میر شود. و این امر منجر به تحولی در استفاده از آب به صورت صحیح شد، آن هم راه اندازی سیستم لوله کشی آب بود که در این مقاله قرار است مفصل به شرح پیشینه لوله کشی بردازیم. پس با ما همراه باشید…
از چه زمانی لوله کشی آب در تهران و حومه آغاز شد؟
همانطور که میدانید قدیم ترها یکی از منابع تامین آب مردم، رودخانه ها بودند. برای استفاده از آب آن مردم روی آرودند به ایجاد سیستم هایی برای انتقال و جابه جایی آب، که این راهکارها شامل استفاده از ظروف سفالی و پوست حیوانات، چرخ پارسی، شادوف و یا پمپ بوده است. که در طی چند دوره و گذشت زمان فن آوری های انتقال آب رو به بهبودی رفته و تکنولوژی های جدید توانست به طور چشمگیری فواصل انتقال آب را افزایش دهد. علاوه بر این فرآیندهای تصفیه آب آشامیدنی و تصفیه فاضلاب نیز به مرور زمان بهبود یافت.
مشاهده محصولات نوین لوله : لوله برق pvc
چگونگی آغاز اولین لوله کشی در ایران
دوره ساسانیان، دوره ای بود که شاید توجهی به کارهای پژوهشی و پیشرفت در آنها نمیشد ولی مثبت ترین کاری که از آن دوران به جا مانده و تا الان مردم، البته بصورت پیشرفته تر از آن بهره میبرند راه اندازی سیستم لوله کشی آب بوده است. بدین صورت که مردم آمدند و چشمه هايی که در پايين شهر قرار داشتند را لايروبی کرده و با ايجاد حفره، آن را با ساروج اندود میکردند و درست همانگونه که امروزه با لوله های فلزی انجام میشود، آب چشمه ها را به سمت شهر می آوردند. برای چسباندن لوله ها به جای استفاده از اتصالات و يا جوشکاری امروزی، از روش ساخت جفتی نر و ماده در اتصالات استفاده میکردند. پس از اتصال تنبوشه های نر و ماده، دور آنها را با ساروج که ماده ای ساخته شده از آهک، گچ، سفيد تخم مرغ و چيزهاي ديگر بود، می پوشاندند. این روشی که اینجا شرح داده شد، لوله کشی سفالی نام دارد که با لوله های سفالی آب را به خانه ها هدایت میکردند که این تلاش برای رسیدن به فناوری استفاده از آب باعث شد تا در دوره ساسانیان مردم با کمبود آب مواجه نشوند و این جای بسی خوشحالی است، چرا که در دروه های بعدی پیشرفت های چشمگیرتری صورت گرفت و هدایت آب به خانه ها راحتتر صورت گرفت.
سرآغاز لوله کشی آب با لوله های فلزی
برای اولین بار در سال 1301 بود که طرح احداث شبکه های لوله کشی آب شرب در شهرهای ایران مثل مشهد، آبادان و بیرجند مطرح و مورد بررسی قرار گرفت. چرا که قبل از تاسیس این شبکه ها، آب مورد نیاز ساکنان این شهرها مانند شهرهای دیگر از آب انبارهایی تامین میشد که افراد نیکوکار در شهرها بنا می کردند. و آب انبارهای شهر بیرجند را با آب قنات آبادی های دامنه کوه باقران پر می کردند. به همین دلیل در پایاین جنگ جهانی اول بود که فکر احداث شبکه لوله کشی و تامین آب سالم و بهداشتی برای مردم بیرجند مطرح شد و در این طرح توانستند از لوله هایی که ارتش انگلستان برای لوله کشی کمپ های نظامی خود به منطقه سفیدابه واقع در۲۵۰ کیلومتری بیرجند و نقاط دیگر آورده و بلااستفاده مانده بودند، استفاده کنند. پس میتوان گفت که اولین سازمان آب رسانی شهری در ایران، بنگاه مستقل خیریه آبلوله بیرجند بود که در سال ۱۳۰۲ با احداث و بهره برداری یک رشته لوله به طول ۹ کیلومتر و یک منبع و قنات تامین کننده آب، فعالیت خود را آغاز نمودند.
مشاهده محصولات نوین لوله : قیمت لوله پلیکا برق
پیشینه لوله کشی آب در تهران
تا قبل از راه اندازی سیستم لوله کشی در بیرجند، مشهد و آبادان، در تهران تعدادی مستشار خارجی به فکر مطالعه و چاره جویی برای تامین آب تهران شدند که تلاش هایشان بی نتیجه ماند. همچنین در سال 1303 بود که طرح احداث سدی بروی جاجرود مطرح شد تا هم برای تامین برق پایتخت بتوان از آن استفاده کرد و هم از آب پشت سد، نیاز ساکنان را برطرف نمود که متاسفانه این طرح نیز به تصویب نرسید. تا اینکه بالاخره در سال 1306 عملیات احداث مجرای رودخانه کرج به تهران آغاز شد و این عملیات اجرایی از روستای بیلقان کرج تا جمشیدآباد تهران که به طول 53 کیلومتر بود، 4 ماه زمان صرف کرد. 20 کیلومتر از این مسیر را کانال کشی کرده بودند اما مشکلی که وجود داشت این بود که آب در مسیر هرز می رفت و انواع آلودگی ها را با خود به همراه داشت و با توجه به رسوب گذاری و آلودگی آب، مسیر کانال کشی نیاز به لایروبی مداوم داشت. بعد از آن در سال 1318 بود که رژی عمومی راه آهن فرانسه مسئولیت لوله کشی آب تهران را بر عهده گرفت اما به دلیل راه افتادن جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط متفقین، وقفه ای در این کار ایجاد شد. برای بار دوم در سال 1324 بود که عده ای از بازرگانان تهران با تاسیس «شرکت سهامی آب تهران» لوله کشی آب تهران را کم کم شروع کردند به طوری که بالاخره در سال 1326 نخستین کلنگ لوله کشی آب تهران در محله میدان سنگلج که اکنون پارک شهر تهران در آن واقع شده به زمین زده شد. و در سال 1329 طرح اولیه لوله کشی تهران برای جمعیتی معادل ۹۰۰ نفر به اجرا در آمد و دو خط لوله فولادی به قطر۴۰ اینچ و با ظرفیت ۲۴۲هزار متر مکعب در شبانه روز برای انتقال آب از آبگیر بیلقان به نخستین تصفیه خانه تهران (جلالیه) در نظر گرفته شد و بهره برداری از این خط لوله در سال 1334 آغاز شد.
مطالعه مقاله بزرگ ترین تولید کنندگان لوله در جهان از سایت نوین لوله
در نهایت
باید گفت که آغاز عملیات لوله کشی به زمان تمدن های باستانی نظیر روم، یونان، ایران، هند و تمدن چین باز می گردد. که تهران به دلیل بزرگ بودن و بنا نشدن آن در کنار رودخانه ها، آب مورد نیازشان را از نقاط دور دست و رودخانه ها تامین میکردند و لوله کشی آب تهران یکی از وقایع مهم تاریخی بود که آرام صورت گرفت به طوریکه حدود 40 سال به طول انجامید ولی بالاخره بعد از این همه تلاش و پیشرفت، توانستند آبهای زیر زمینی را از سیستم های فاضلاب تفکیک کنند و آب شیرین را که منبعی گران بها بود در اختیار مردم قرار دهند و به حفظ هر چه بیشتر سلامتی مردم با وجود آب و بهداشت کمک کنند.